Amsterdamse winkeliers willen de klant een glas wijn kunnen voorzetten bij bijvoorbeeld de zojuist gekochte lunch. De VVD staat aan hun kant. De horeca sputtert tegen. Roelf-Jan Duin, het Parool, foto Eva Plevier.
Een kaasboer die een glaasje port schenkt, mag dat? Een boekwinkel waar je naast de nieuwe de nieuwe Houellebecq ook een glaasje wijn koopt, mag dat? Een kapper waar mannen hun baard kunnen laten trimmen en tegelijkertijd een single malt whisky drinken, mag dat? Het antwoord: nee, dat mag allemaal niet. De Drank- en Horecawet verbiedt winkeliers een glaasje te schenken in hun pand. Dat is landelijk beleid.
Maar als het aan de VVD ligt, worden die regels versoepeld. De liberalen willen dat het voor mengformules, winkels die een deel van hun pand gebruiken voor kleinschalige horeca, ook mogelijk wordt rond borreltijd een fles te ontkurken.
Glas wijn
‘Winkelen verandert, dus moet de regelgeving mee veranderen. Een delicatessenzaak waar je kunt lunchen met een glas wijn moet je niet belemmeren maar faciliteren,’ zegt Marja Ruigrok, fractievoorzitter van de Amsterdamse VVD.
Ze vindt winkeliersorganisatie MKB Amsterdam aan haar zijde. ‘Het onderscheid tussen horeca en winkels zal de komende vijf tot tien jaar steeds verder verdwijnen. Klanten vinden het heel leuk dat ze in een boekwinkel een kopje koffie of een glaasje wijn kunnen drinken,’ zegt Ellen Jacobs, directeur van MKB Amsterdam.
Horecauitstraling
Begin dit jaar versoepelde de gemeente al de regels voor de mengvormen. Voor ‘ondergeschikte horeca’ in winkels hoeft niet langer een exploitatievergunning te worden aangevraagd. Met ondergeschikt wordt bedoeld dat maar een beperkt stuk van de winkel wordt ingenomen door het horecagedeelte. Ook mag de winkel geen ‘horecauitstraling’ hebben: de stoeltjes moeten achterin staan en zelfs het woord koffie is verboden op de deur of de gevel.
Die strenge regels worden echter niet al te strikt nageleefd, om niet te zeggen: winkeliers lappen ze aan hun laars. ‘Wij zien net als in Centrum misbruik van de mengformuleregels,’ schreef stadsdeelvoorzitter in Zuid Sebastiaan Capel in april.
Dat zorgt weer voor geklaag van horecaondernemers. Zij zien de winkels die hun klanten ook van een natje en een droogje voorzien als oneerlijke concurrentie. De horeca mag namelijk geen ‘retailactiviteiten’ uitoefenenen. Koninklijke Horeca Nederland spreekt van een ‘onacceptabel ongelijk speelveld’. Als boekwinkels drank mogen verkopen, dan mogen kroegen ook boeken verkopen, vindt de belangenvereniging voor de horeca.
Minder rigide
Wat de situatie in Amsterdam verder bemoeilijkt, is dat de regels per stadsdeel verschillen. In Centrum geldt een maximum van twintig vierkante meter voor horecavoorzieningen binnen een winkel, in Zuid is dat dertig vierkante meter. De mate waarin de regels worden gehandhaafd, verschilt ook. Onwenselijk, vindt Ruigrok. Zij wil dat de stad een uniform beleid gaat voeren voor mengvormen, waarbij ook ruimte komt voor het schenken van licht-alcoholische dranken.
Ook Reinout de Vries, fractievoorzitter van D66 in Zuid, vindt dat de regels rond alcohol in ondersteunende horeca best wat minder rigide kunnen. ‘Zolang winkels voldoen aan de voorwaarden waar ook andere alcohol schenkende bedrijven aan moeten voldoen, vind ik het prima dat ze een glaasje schenken.’
De G4, het samenwerkingsverband van de vier grote steden, heeft al eens het ministerie van Binnenlandse Zaken verzocht te mogen experimenteren met alcoholische mengformules, maar kreeg toen nul op het rekest. Op dit moment onderzoekt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) of het binnen de bestaande Drank- en Horecawet toch mogelijk is om bij wijze van proef bier en wijn te mogen schenken in winkels. De VNG wil dat doen in Rotterdam. Maar als het aan de VVD ligt, kunnen ook Amsterdamse winkeliers binnenkort hun klanten een glas wijn inschenken.
