Een nuttig én plezant werkbezoek was het! De Vervoerregio organiseerde, op verzoek van de Haarlemmermeerse raad, een werkbezoek naar de Vervoerregio Antwerpen om te leren van deelmobiliteit (met een focus op de fiets). Net als onze Vervoerregio bestaat die van Antwerpen uit een aantal gemeenten die rond de grote stad liggen. Heel goed dus dat we begonnen met een bezoek aan Brasschaat. Een mooi voorbeeld van een gemeente die zelfstandig onvoldoende in staat is om een succesvol deelnetwerk op te zetten maar dat wel kan doen met een basispakket van de Vervoerregio waar ze zelf dan een aantal fietsen aan toegevoegd hebben. Naast het voeden van de OV-knooppunten (de first en de last mile) worden de deelfietsen ook gebruikt voor korte afstanden en voor fietsverkeer naar Antwerpen, waar dan vaak na een avondje uit de taxi terug wordt genomen. Brasschaat heeft 38.000 inwoners en 22 hubs met minimaal 4 fietsen. “Zo is er altijd een fiets dichtbij en hebben we veel data over het gebruik” gaf de Schepen Goele Fonteyn aan.
Wij namen de fiets bij het prachtige Havengebouw (een ontwerp van Zaha Hadid). Fietsen zijn al vanaf 1,80 euro voor een half uur te huur, maar er zijn ook veel abonnementen. Van Koen Kennis, de Schepen Mobiliteit van Antwerpen leerden we dat het vooral om een mentaliteitsverandering gaat. Zo neemt hij zelf de fiets als hij gaat winkelen en gaat met de volle tassen terug met de tram. Of ‘s avonds naar het theater met een deelfiets en met de taxi terug. Het argument dat Nederlanders zelf veel fietsen hebben geldt ook voor de inwoner van de regio Antwerpen maar toch is het gebruik van de deelfiets voor 80% door de lokale bevolking (in tegenstelling tot in Amsterdam waar dit net boven de 40% komt).
Veel om van te leren dus! Maar ook andersom. Vele partners in Nederland hebben zich verenigd in Natuurlijk! Deelmobiliteit. En onze Vervoerregio is bezig met een onderzoek om via vergunnen of contracten deelmobiliteit in de regio te realiseren. Bevindingen uit dit onderzoek zijn op te vragen bij de Vervoerregio en via deze link is een mooie infographic te vinden. De overall conclusie van ons bezoek was dat deelmobiliteit niet de enige oplossing is voor het toenemende verkeer en de modal shift, maar dat het wel degelijk een bijdrage kan leveren. Wordt vervolgd…..











(Regio)raadsleden op werkbezoek bij Vervoerregio Antwerpen (verslag Vervoerregio)
Bezoek volledig in het teken van regionale deelmobiliteit
Op maandag 7 oktober vertrokken bijna 40 (regio)raadsleden, wethouders en medewerkers van de Vervoerregio Amsterdamnaar de Vervoerregio Antwerpen. Dit werkbezoek stond volledig in het teken van deelmobiliteit. Op dit moment onderzoekt de Vervoerregio Amsterdam namelijk een regionaal systeem voor deelmobiliteit. De Vervoerregio Antwerpen werkt inmiddels al met een succesvolle regionale aanpak voor deelfietsen. In de gemeente Brasschaat en de stad Antwerpen deden de (regio)raadsleden volop inspiratie op over deze vorm van deelmobiliteit.
Speciaal voor dit bezoek nam Sven Huysmans, strategisch adviseur bij adviesbureau The New Drive, de rol van gids op zich. Hij kent het Antwerpse mobiliteitssysteem als geen ander en tijdens de busrit voorzag hij alle aanwezigen vaninformatieve inleiding voor de rest van de dag.
Gemeente Brasschaat
De eerste stop was in Brasschaat, een groene en dorpse gemeente. Al vanuit de bus werden daar de eerste ‘deelfiets-hubs’ gespot. De deelfietsen zijn daar ontzettend succesvol, met na Antwerpen zelfs het hoogste aantal uitleningen. De schepen (wethouder) Mobiliteit van Brasschaats, GoeleFonteyn, vertelde in een presentatie dat er in de Vervoerregio Antwerpen sinds 2023 met een regionaal deelfietsensysteem wordt gewerkt. Bijzonder is dat de aanbieder waarmee zij samenwerken, Donkey Republic, grotendeels elektrische deelfietsen aanbiedt.
Vanuit de regionale aanpak kreeg Brasschaat vijftig deelfietsen. Zij investeerden zelf bovendien in 57 extra fietsen. De in totaal 107 fietsen staan verspreid over twintig hubs. Het regionale deelfietsensysteem werd uitgerold en begeleid door LANTIS, ‘Leefbaar Antwerpen door Innovatie en Samenwerken’. een beheersmaatschappij van de Vlaamse overheid. Franziska Kupfer kon het succes van het regionale deelfietssysteem in haar presentatie toelichten met cijfers. Zo waren er in Brasschaat in 2023 8.268 ritten. Dit jaar zijn dat er al 12.100. Opvallend is dat 41 procent van de nachts plaatsvindt en 31 procent tijdens de spitsuren.
Fietstocht
Na de lunch stonden bij het Havenhuis 40 elektrische deelfietsen van Donkey Republic klaar voor het hele gezelschap. Om de fietsen te activeren moest nog wel even de app worden geïnstalleerd. Na zo’n tien minuten reed iedereen op hun fiets richting het centrum van Antwerpen.
Gemeente Antwerpen
In de gemeente Antwerpen kreeg het gezelschap een rondleiding door het stadhuis aan de Grote Markt. Een indrukwekkend historisch gebouw dat onlangs nog grondig is gerestaureerd. In de prachtige trouwzaal volgde een presentatie van Koen Kennis, de voorzitter van de Vervoerregio Antwerpen en schepen (wethouder) mobiliteit in Antwerpen. Hij gelooft dat het mogelijk is om met meer vervoeraanbod -waaronder deelmobiliteit- minder routineus autogebruik te bereiken als resultaat. Al is er nog een lange weg te gaan. Maar als je ervoor zorgt dat mensen iets te kiezen hebben, zullen ze uiteindelijk ook andere keuzes maken.
Marja Ruigrok, vicevoorzitter van de Vervoerregio Amsterdam, is het met Koen Kennis eens: “We moeten niet alleen een modal shift maken – dat wil zeggen meer schonere en duurzame vervoerswijzen introduceren en stimuleren – maar er moet óók een mental shift komen. De gebruikelijke manier waarop we altijd naar mobiliteit kijken, dat zullen we moeten loslaten. En er echt voor openstaan om nieuwe vervoerswijzen te ervaren, en hopelijk ook te omarmen in de toekomst.
Mirjam de Keizer, projectleider regionale deelmobiliteit, en Bram Nieuwstraten, beleidsadviseur van de Vervoerregio Amsterdam begeleidden daarop een groepsgesprek. Hierbij was er volop ruimte voor vragen, opmerkingen en het delen van inzichten en bevindingen.
Na de afsluitende borrel in het stadhuis (met echte Belgische biertjes) keerde iedereen moe en voldaan per bus weer terug naar huis.
Vervolg
Het was een leuke en leerzame dag. De inspiratie en inzichten die zijn opgedaan komen de komende tijd goed van pas. In oktober rondt de Vervoerregio haar onderzoek naar regionale deelmobiliteit namelijk af. Op 17 december wordt het advies voorgelegd aan de regioraad.