Aan het woord is naamgenoot Jos Ruigrok, de initiatiefnemer van de circulaire materialenhub. ”Het hergebruik van klinkers, tegels en andere materialen is gewoon slim hergebruik, dus duurzaamheid is eigenlijk gewoon zuinigheid’’. En niet alleen voor het klimaat. Jos is een nuchtere adviseur duurzaamheid bij de gemeente Haarlemmermeer die voorloper is op dit gebied. Lees hier meer over de materialen-hub.
Vandaag was ik te gast bij een SHARE Meets, een regelmatig terugkerende bijeenkomst van SHARE Haarlemmermeer. We hadden het over circulair en biobased bouwen. De eerdere winnaar van de SHARE Award, Biobound, liet zien dat olifantsgras een uitstekend materiaal is om beton van te maken (een dubbel voordeel: biobased bouwen en duurzame opslag van CO2). Dura Vermeer vertelde over Net Zero, toonde dat je bestaande bruggen kan hergebruiken voor nieuwe en we kregen een rondleiding op de bouw hub. Ik mocht de primeur geven van onze eigen circulaire brug die we gaan hergebruiken en die we op Marktplaats van bruggen hebben gevonden. In Haarlemmermeer vinden we vaak veel dingen heel gewoon, terwijl ze toch heel bijzonder zijn! Ik ben er trots op in elk geval.
Van oude havenbrug tot stoere fietsbrug over Hoofdvaart
Op het eerste oog lijkt ze niet zo bijzonder. Toch trekt een beoogde fietsersbrug over de Hoofdvaart ongeveer halverwege Buitenkaag en Abbenes de aandacht.
Deze vooral degelijke oeververbinding in het bruggenrijke Haarlemmermeer is namelijk een bijzonderheid. Al was het maar omdat zij uit de zogenoemde bruggenbank moet komen. De bruggenbank zorgt ervoor dat hergebruik van bruggen voor alle overheden laagdrempelig en toegankelijk is.
Primeur
Een primeur dus want het zou de eerste keer zijn dat de gemeente op deze manier een brug op de kop tikt. Het woordje ‘zou’ is belangrijk, zegt Albert Kandelaar, beleidsadviseur verkeer en vervoer bij het gemeentelijke cluster Ruimte Economie en Duurzaamheid (RED). “Het is allemaal nog onder voorbehoud want het is nog niet helemaal rond maar ik heb er goede hoop op dat het gaat lukken”, zegt hij.
De commissie Omgevingskwaliteit heeft inmiddels een positief advies uitgebracht, meldt hij. “We gaan nu de brug aankopen in Vlissingen en vervoeren naar de gemeente Haarlemmermeer. Daar wordt deze oude havenbrug omgebouwd tot een stoere fietsbrug. Als alles meezit kan de brug in het laatste kwartaal van 2025 worden geplaatst.”
A44
De fietsersbrug is het antwoord van de gemeente Haarlemmermeer op de onvermijdelijke grote overlast van de werkzaamheden van Rijkswaterstaat aan onderdelen van de bijna tien jaar oude A44. Het gaat om drie viaducten (Lisserweg, Hoofdvaart en Spoorwegviaduct) en een beweegbare brug (Kaagbrug). De enorme klus die vijf jaar in beslag neemt, begint volgens planning eind 2025 begin 2026.
Een impressie van de brug uit de bruggenbank.
Duurzame oplossing
Dat wordt dus flink veel overlast en veel omrijden, zo’n kilometer of vijf, voorziet Albert Kandelaar, voor forensen en bijvoorbeeld ouders die hun kinderen naar school brengen. Dat is voor fietsers onacceptabel veel, vult wethouder Marja Ruigrok (Verkeer & Vervoer) aan. En hier zit ook wat haar betreft de crux van dit verhaal. Want met de brug van de bruggenbank denkt wethouder Marja Ruigrok fietsers te kunnen laten blijven. Als je hen laat omrijden, is de redenering, jaag je ze misschien wel de auto in. De beoogde fietsersbrug vormt een prima verbinding over de Hoofdvaart en is dus een duurzame oplossing voor het verkeersvraagstuk dat de werkzaamheden aan de A44 voor Haarlemmermeer met zich meebrengt.
Wethouder Marja Ruigrok kent het spreekwoord van Johan Cruijff dat elk nadeel zijn voordeel heeft. “Ik heb meer dan eens gezegd dat als we tijdens de werkzaamheden van Rijkswaterstaat mensen kunnen verleiden te blijven of te gaan fietsen, dat ná het onderhoud misschien nog steeds lukt. Ik zie hierin een mooie kans om de negatieve effecten van het onderhoud als aanleiding te gebruiken om met een circulaire fietsbrug het fietsen aan te moedigen.”
Bruggenbank
Maar er kleven nog veel meer duurzame aspecten aan de ongeveer vier meter brede en 30 meter lange vakwerkconstructie, primair blauw met een grove grijze slijtlaag. En die hebben uiteraard te maken met het feit dat de brug bij de bruggenbank vandaan komt. De bruggenbank is geen reusachtige loods ergens midden in het land waar je bruggen kunt shoppen. Als je toch zo nodig wilt vergelijken, zegt Albert Kandelaar, doe dat dan maar met Marktplaats.
De brug uit de bruggenbank komt over de Hoofdvaart ongeveer halverwege Buitenkaag en Abbenes.
Zo circulair als maar kan
De bruggenbank zorgt ervoor dat bestaande bruggen een nieuwe bestemming krijgen. Want een brug die op de ene plek niet meer nodig is, krijgt een nieuw leven op een andere plek. “Zo circulair als maar kan.”
In dit specifieke geval krijgt een brug die in de haven in Vlissingen werd gebruikt om schepen te lossen, de functie van een verbinding voor fietsers over de Hoofdvaart in Haarlemmermeer. Dat is ook nog eens CO2-besparend, zo’n 42.000 kilo, zegt Albert Kandelaar en kostenbesparend want er hoeft geen nieuwe en duurdere brug te worden gemaakt. “Ik hoop heel erg dat dit gaat lukken”, zegt wethouder Marja Ruigrok. “Het is een prima oplossing en we laten ons op deze manier van onze duurzaamste kant zien. Daar mogen we trots op zijn.”
De brug ligt er, als alles meezit, over ruim een jaar en kan zeker nog vijftig jaar mee.
